Wijnverpakkingen, kartonnen dozen en alle wijnfles verpakkingen zijn leuk, maar zijn ze ook goed te recyclen?

De wijnsector streeft ernaar dat alle gebruikte verpakkingsmaterialen als wijnverpakkingen, kartonnen dozen, maar ook de rest van de wijnfles verpakkingen in 2022 volledig recyclebaar te maken.
Dat valt te lezen in het nieuwe Brancheplan Duurzaam Verpakken van Stichting Wijnfonds. Dit fonds streeft ernaar om alle wijn verpakkingen duurzaam te laten zijn. Plastic zakken in de wijnwinkels mogen al niet meer en hier moet je voor betalen. Glas is natuurlijk wel goed te recyclen, maar bag-in-box of drankkarton zijn minder eenvoudig opnieuw te gebruiken.

Om deze recycle-doelstelling in 2022 te halen, gaan KVNW en Stichting Wijnfonds onder meer onderzoek uitvoeren en workshops organiseren om kennis over duurzaam verpakken onder producenten en importeurs te vergroten.

Hoe zit het dan met geschenkverpakkingen en cadeauverpakkingen voor wijn?

Het gebruik van deze alternatieve verpakkingen, die vooral in Frankrijk en Scandinavië erg gebruikelijk zijn, is bezig aan een gestage opmars. Volgens marktonderzoeksbureau GfK bedroeg afgelopen jaar het aandeel wijn in bag-in-box of drankkarton als verpakkingsmateriaal zo’n tien procent. Hoewel de bag-in-box wijnen, dozen met een kraantje, nog niet volledig zijn ingeburgerd, experimenteren Nederlandse wijnhandelaren er volop mee. De kwaliteit van deze wijnen wordt volgens kenners dan ook steeds beter.
Anders is het gesteld met geschenkverpakkingen of cadeauverpakkingen. Deze worden steeds eenmalig gebruikt en dit is een doorn in het oog voor de detailhandel. Deze materialen kunnen makkelijk nog een keer gebruikt worden. Vooral de cadeauverpakkingen die van diverse materialen zijn gemaakt zijn moeilijk te hergebruiken.

Er is meer onderzoek nodig naar wijn verpakkingen, maar ook het opvulmateriaal als noppenfolie

Deze zomer laat de wijnbranche een zogeheten milieu-analyse (LCA) uitvoeren naar de verschillende effecten van deze alternatieve verpakkingen. De uitkomsten daarvan worden bijvoorbeeld in workshops gecommuniceerd naar KVNW-leden. Een verkeerd gebruik van deze verpakkingen kan de voordelen teniet doen. ‘Voor consumenten die af en toe een glaasje drinken is juist een kleine verpakking het meest efficiënt. Frequente wijndrinkers kunnen wellicht beter een grootverpakking, zoals een bag-in-box, kiezen’, aldus Siem Haffmans van onderzoeksbureau Partners for Innovation. ‘Belangrijk is ook dat consumenten hun verpakkingen netjes afdanken via bijvoorbeeld het PMD-afval (plastic verpakkingen, blik en drankpakken). Zo kunnen er weer nieuwe verpakkingen van worden gemaakt.’

Wijnflessen en andere glazen flessen worden goed gerecycled

Verder wordt in het duurzaamheidsplan veel aandacht besteed aan de verdere vermindering van het gewicht van glazen wijnflessen. De dalende trend in het glasgewicht, welke sinds het begin van de metingen in 2000 zichtbaar is, zet door. Zo is het gemiddelde gewicht de afgelopen vijftien jaar met zo’n 13 procent afgenomen: van 558 gram per liter wijn in 2003 naar 484 gram in 2018. Toch zijn volgens onderzoeker Haffmans sommige flessen nog steeds zwaarder dan nodig: ‘Technisch gezien kunnen al 750ml flessen worden geproduceerd van 290 gram’. In het nieuwe brancheplan wordt komende jaren ingezet op een versnelling van de gewichtsreductie, en zo in 2022 gepoogd uit te komen op 424 gram per liter.

Ook de wijnverpakking en geschenkverpakking worden meer duurzaam

Naast meer inzet op volledig recyclebare verpakkingen, onderzoek naar alternatieve verpakkingen en reductie van glasgebruik heeft de wijnsector ook doelen gesteld omtrent het verhogen van het aandeel groen glas en het stimuleren van internationaal bulktransport. Groen glas bevat bijvoorbeeld een hoger percentage gerecycled materiaal. Voor wijn uit de nieuwe wijnwereld kan bulktransport, in combinatie met lokaal bottelen, een meer duurzame optie zijn. Ook hier zal de KVNW onderzoek naar laten doen.

Het opstellen van brancheverduurzamingsplannen volgt uit afspraken tussen rijksoverheid, gemeenten en verpakkend bedrijfsleven die zijn vastgelegd in de Raamovereenkomst Verpakkingen 2013-2022. Daarmee werd voor het eerst in Europa afspraken gemaakt over het verduurzamen van de product-verpakkingsketen.