De gemeenten letten niet op drankmisbruik. Ze falen in het toezicht en de ondernemer is de dupe.
De Koninklijke SlijtersUnie, de brancheorganisatie voor slijters, luidt de noodklok. ‘Gemeenten falen in het toezicht op de Drank- en Horecawet’, aldus Ron Andes, voorzitter van de SlijtersUnie. Hij vervolgt ‘Gemeenten beperken zich tot toezicht op vergunninghouders, terwijl proactief toezicht op het verstrekken van alcohol door niet-vergunninghouders, geen of nauwelijks aandacht krijgt.’ Juist binnen deze laatste groep is een explosieve groei van overtredingen waarneembaar, maar daar wordt niet of nauwelijks tegen opgetreden.
Hoewel slijters en horeca aan vergunningen gebonden zijn, gedogen gemeenten op grote schaal illegale verstrekking, hierdoor aangemoedigd door de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). De VNG heeft onlangs een pilot afgesloten waarbij geëxperimenteerd is met blurring, mengvormen tussen detailhandel en horeca. In dat experiment werden ondernemers opgeroepen bewust de wet te overtreden. Hoewel het experiment inmiddels is geëindigd, is de geest uit de fles; Venray en Apeldoorn zijn voorbeelden van gemeenten die ook na het beëindigen van het experiment gewoon doorgaan met blurring.
Gemeenten letten niet op drankmisbruik en kijkt de andere kant op
Andes: ‘Van illegale horeca is veelal ook sprake bij het houden van wijnproeverijen. Die worden georganiseerd in het levensmiddelenkanaal, maar ook bij kledingwinkels of bijvoorbeeld kunstgalerijen. Dit terwijl de wetgever duidelijk heeft bepaald dat het laten van proeven exclusief is voorbehouden aan slijters en horeca. Het aantal van dit soort illegale proeverij neemt snel toe. Steeds meer worden klanten gewoon via Social Media door wijn- of delicatessenwinkels uitgenodigd om wijn te komen proeven. De Beaujolais Primeur is wellicht in meer kledingzaken te proeven dan bij slijters. Zelfs Albert Heijn laat klanten in de supermarkt proeven. Wie gaat deze wantoestand een halt toe roepen?’
Sinds 1 januari 2013 is het toezicht gedecentraliseerd en zijn gemeenten hiervoor verantwoordelijk. Hoewel gemeenten uit te schrijven boetes zelf kunnen innen, vormt dit klaarblijkelijk geen stimulans voor een proactieve houding. In de gemiddelde winkelstraat struikel je over illegale verstrekking van alcoholhoudende drank, waartegen niet wordt opgetreden.
Doordat gemeenten bewust illegale verstrekking van alcoholhoudende drank stimuleren, weten ondernemers en consumenten inmiddels ook niet meer wat mag en niet mag. Veel ondernemers zijn volkomen te goeder trouw bij hun aanbiedingen van drank. Consumenten staat hier überhaupt niet bij stil.
Andes reageert fel op het falend toezicht: ‘De Drank- en Horecawet is vanuit volksgezondheidsbelang tot stand gekomen en stelt om die reden regels aan verstrekking van alcohol. Daarbij hoort ook proactief toezicht op overtreding. Zonder dat toezicht is de wet een lege huls. Wanneer gemeenten bereid zijn nu handhavend op te treden tegen alle voor de decembermaand aangekondigde overtredingen, tonen zij dat zij hun taak serieus nemen.