De “mystiek” rond het snoeien wordt door Karen in haar column belicht.

December: ’s ochtends is het soms wat mistig, maar ’s middags straalt de zon tegen een blauwe lucht.
Met plezier ga ik alle dagen naar de velden. Het snoeien en voorsnoeien is begonnen.
Ik werk halve dagen, mijn partner hele dagen. Normaal gesproken kun je twee keer zo snel voorsnoeien als snoeien. Dus in theorie moet het lukken voor te blijven op mijn partner.
Behalve dan dat ik er eentje heb die bekend staat in akelig hoog tempo te werken.
Om de gang erin te houden, controleer ik op mijn horloge de tijden die ik per rij maak.
Gelijk een topsporter, bereken ik hoeveel rijen er aan het eind van mijn halve werkdag klaar horen te zijn.

Bij thuiskomst noteer ik mijn werkuren en bereken het aantal voorgesnoeide stokken per uur.
Het zijn supertijden. Geen Française die me dat nadoet. Het geeft me een fijn gevoel van ingeburgerd zijn.
Denk niet, dat ik half werk aflever om records te kunnen breken.
Jaren geleden heb ik de oorlog verklaard aan de “Amerikanen” (na een ziekte eind 1900 werden ziektebestendige onderstokken uit Amerika geïmporteerd, vandaar hun naam). Gourmand (smulpaap) is een andere naam voor die verdraaid hardnekkige twijgen die uit de onderstok groeien. En al het voedsel dat zij uit de wijnstok halen, gaat ten koste van de groei van de druiventrossen.
Elk jaar snoei ik ze tot op het blanke hout terug. En jaar na jaar vermindert het aantal stokken dat lijdt onder de onstilbare honger van de Amerikanen.

Mijn partner wil niet bij mij achter blijven, dus ook hij breekt records. En zo moet ik mijn tijden wekelijks aanscherpen.
Hij werkt minutieus. Want het zijn wijnstokken die al generaties in de familie zijn. Oude stokken, die moet je op een laag rendement houden want ze hebben minder kracht dan jonge aanplant.
Dus worden zorgvuldig de twijgen uitgekozen, die de nieuwe oogst gaan dragen, met oog voor de vorm van de wijnstok: vooral geen twijgen de rij in laten groeien. De breedte van de rij is akelig smal: destijds werd aangepland op het werk met een paard. Dus onze, best wel smalle tractor, kan er maar net door.
Collega’s begrijpen niet dat mijn partner nog altijd “ouderwets” werkt met een snoeischaar.

Om ons heen wordt overal elektrisch gesnoeid, met een kleine accu om de middel gegespt en een snoeimes in één hand. Met de andere hand wordt een twijg beetgepakt en in de rij geworpen. Efficiënter, want het maakt het voorsnoeien overbodig. Een ouderwets snoeimes ziet eruit als een heggenschaar met korte bladen, daar heb je dus beide handen voor nodig.
Vandaar dus dat ik ouderwets voorsnoeien moet.

Volgens mijn partner geeft zo’n ouderwets mes een mooie snede. Snoeien, dat is wonden toebrengen aan een plant. Wanneer de snoeiplek mooi glad is, geneest zo’n wond het best en verminder je dus het risico van binnendringende ziektes.
Zo’n snoeischaar, die koop je dus niet in een winkel. Elke twee jaar, voor het begin van de snoei, toog mijn partner naar Lézignan, om een nieuwe snoeischaar te kopen bij de smid. Tot de smid aankondigde met pensioen te gaan. Toen werden er drie snoeischaren ingeslagen.
“Weet je, ik ben nu met mijn laatste snoeischaar bezig”, verzucht mijn partner.

Hij is er zuinig op, Elke twee uur wordt het mes lichtjes bijgeslepen en geolied, dat verlicht het werk (en voorkomt een tennisarm) en verlengd de levensduur. In de auto ligt een aluminium snoeimes. Lichter in gewicht, dus minder vermoeiend, maar lang zo makkelijk niet in het manoeuvreren om elke twijg glad bij de stam weg te snoeien, aldus mijn partner.
“Misschien moet ik ook maar met pensioen, tegelijk met mijn snoeimes”, oppert mijn partner.
Al hebben we meer werk, onze velden staan er elk jaar prachtig gesnoeid bij, dat geven ook de van een accu voorziende collega’s toe.
En in gedachten zien we de overleden grootouders goedkeurend knikkend naar onze velden kijken…

Karen Haanstra is wijnbouwer in Fontjoncouse, Corbières in Zuid-Frankrijk. Onder de naam “Fontaine des Joncs” produceert zij wijnen van o.a. de Syrah, Carignan en de Chardonnay-druif. De wijnen van Fontaine des Joncs zijn in beginsel alleen in Frankrijk verkrijgbaar, echter op de site van Fontaine des Joncs kunt u HIER informeren naar de verkrijgbaarheid van de wijnen in Nederland.

Ed