Column – Karen Haanstra- twee verschillende werelden
Karen wisselt van gedachten met een wijnbouwer die een heel andere kijk heeft op zijn bestaan.
Augustus.
De voorbereiding van de oogst begint. Alles wordt schoongemaakt en gecontroleerd, want panne tijdens de oogst is rampzalig. Je werkt continue en hebt geen tijd een reparatie te regelen, of nog erger, dagen te wachten voordat die wordt uitgevoerd.
Een oude pomp, een geval met volgens mij een hoge antiquiteitswaarde, lekt.
Via via komen we in contact met een collega-wijnbouwer, met velden langs het Canal du Midi.
De koop is gauw gesloten, het is precies de pomp die het bij ons goed gaat doen.
Voor de huidige eigenaar was het gevaarte veel te licht.
En zo raken we aan de praat over de exploitatie en het kunnen bestaan als wijnbouwer.
Twee totaal verschillende werelden ontmoeten elkaar die dag.
“Alles mechaniseren, dat is de enige manier om ervan te kunnen bestaan”, stelt hij.
Snoeien, bijsnoeien van de twijgen, bewerken van de aarde en de oogst doet hij allemaal zelf, gezeten op een tractor of oogstmachine. Een seizoenarbeider doet incidenteel het weinige handmatige werk dat overblijft. Daarnaast bewerkt hij maïs en graanvelden, en is hij door collega-agrariërs in te huren voor werk waarvoor zwaar materiaal moet worden ingezet.
Een wijnbouwer dus, die zijn leven doorbrengt in de stoel van een tractor.
En zijn velden moeten produceren: “Ik heb nog een paar velden van 60 hectoliter per hectare, die gaan eruit dit jaar, veel te weinig opbrengst”.
We kijken elkaar aan, zeggen eerst nog maar niets over onze velden, die gemiddeld niet meer dan 40 hectoliter per hectare opbrengen. Bij ons zou hij alles allang gerooid hebben.
“En niks geen rassen van hier, die teveel arbeidsuren vragen, zoals de Syrah met het opbinden.
Ik plant alleen nog maar rassen die produceren en makkelijk zijn in het onderhoud”.
We hadden ook al gezien dat hij irrigatieleidingen langs de stokken had lopen, dus aan water (en vast ook aan mest) hebben zijn wijnstokken geen gebrek. Trots vertelde de man een gemiddelde opbrengst te hebben van 100 hectoliter per hectare, met velden die met gemak de 120 haalden.
Over smaak en een typerende wijn voor de streek horen we hem niet.
“Dat is drie keer zoveel als bij ons” zeg ik.
“Willen jullie rendabel zijn, dan moeten jullie alles op fles verkopen, en daar begin ik niet aan, kost veel te veel tijd. Ik verkoop in bulk en lever wat de markt vraagt. Dus wil men dit jaar rosé van 12 procent alcohol en licht van kleur, nou, dan maak ik dat. Driekwart van mijn oogt ging als rosé weg, in april had ik alle tanks al leeg”
Ik zeg maar even niets meer: De opbrengst van je wijn binnen een jaar ontvangen, daar is niets tegen in te brengen.
Verkoop je in bulk (ongebotteld, per vrachtauto) dan krijgt de één voor een hectare wijnveld (4000 stokken) 40 hectoliter (laag rendement) uitbetaald en de ander 80 hectoliter (hoog rendement) en denk niet dat de prijs voor laag rendement het dubbele is van hoog rendement.
“Je moet wat velden aanplanten die goed produceren, dan maak je daar een assemblage (menging) van, heb je nog steeds een goede wijn, maar een hoger rendement en dus een hogere opbrengst”.
Tja, dat hadden wij ook al bedacht. Maar dat willen we niet, en kunnen we ook niet. Mechaniseren kan wanneer een veld vlak en groot is. Nou, en die hebben we dus niet.
Bij hem is het wijnmaken een industrieel gebeuren geworden, zoals zovelen in de agrarische sector.
Streven naar een steeds hoger rendement en het drukken van de kostprijs door mechaniseren, om een product te leveren tegen een lage prijs. Interessant voor de consument. Veel voor weinig geld dus en vaak ook zonder kraak noch smaak. Met wat laboratorische goocheltoeren wordt er dan nog een aanvaardbaar (en vooral verkoopbaar) product van gemaakt.
Wij kozen voor het tegenovergestelde. Maar helaas heeft de man wel gelijk, op fles verkopen is een vak apart, dat veel tijd kost, en met al dat handmatige werk in de velden is dat werk eigenlijk teveel.
Kop op, met een paar weken kunnen we weer volop los, wanneer de oogst begint!
Karen Haanstra is wijnbouwer in Fontjoncouse, Corbières in Zuid-Frankrijk. Onder de naam “Fontaine des Joncs” produceert zij wijnen van o.a. de Syrah, Carignan en de Chardonnay-druif. De wijnen van Fontaine des Joncs zijn in beginsel alleen in Frankrijk verkrijgbaar, echter op de site van Fontaine des Joncs kunt u HIER informeren naar de verkrijgbaarheid van de wijnen in Nederland.