De maand augustus in de wijngaard van Karen. Stilte voor de storm? Lees het in haar column!

Augustus, de maand van minder werken.
Begin augustus bespuiten we voor de laatste keer tegen het risico van schimmelziektes. We oogsten ruim anderhalve maand later en dan is daarvan niets terug te vinden in de wijn.
Ook stoppen we met het knippen van de uitlopers. Druiven rijpen via een proces dat in de bladeren plaatsvindt. Daarvoor moet er genoeg blad over blijven. Het weer is goed, warm en droog, alles lijkt mee te zitten om het gezin een korte vakantie te gunnen.
Maar dit jaar is het de wind die mijn plannen dwarsboomt. Om die laatste keer goed te bespuiten, moet het windstil zijn. Elke ochtend staat mijn partner op rond half vijf, om vervolgens de slaap niet te kunnen hervatten.

De weerberichten zijn weinig hoopgevend, tot de aankondiging van één windstille dag.
Die dag hoor je vanaf half vijf ’s ochtends de tractoren. Massaal wordt er de hele dag, in de brandende zon doorgewerkt. En aan mij de taak die dag een vakantiehuisje te vinden dat de volgende dag vrij is. Dat lukte. De auto wordt dezelfde avond volgeladen met forelhengels, lieslaarzen, een emmer wormen, de hondenmand en in de weinig overblijvende ruimte stouw ik linnengoed, kleding en etenswaren (omdat er geen winkels in de nabijheid zijn).


Waar gaat een wijnbouwer die in een omgeving woont met ongerepte natuur en in de nabijheid van de Middellandse Zee naar toe? Die gaat dus naar de bergen van het Centraal Massief, de meest dunbevolkte streek van Frankrijk, agrarisch, met een prachtige natuur.
En zonder wijnvelden, om niet teveel aan ons werk te denken.

Vader en zoon vertrekken elke ochtend naar een rivier, om forel te vangen voor het middagmaal.
De middagen zijn voor de uitstapjes, en natuurlijk worden er aldaar gesprekken aangeknoopt met collega-agrariërs. We komen dezelfde problemen tegen als in de wijnbouw.
Groter worden, mechaniseren om de arbeidskosten te drukken en daarmee de prijs concurrerend te houden tegen de buitenlandse invoer.

Er lijkt geen plaats te zijn voor de kleinschalige boer. Zijn werk is arbeidsintensiever, en door de hogere loonkosten wordt zijn kostprijs hoger. Daarbij is er in Frankrijk een strenge wetgeving op het gebied van bestrijdingsmiddelen. Ter bescherming van de gezondheid van de consument en het milieu. Maar de wettelijk toegestane producten zijn duurder en doen de kostprijs verder stijgen.

In een tijd dat de consument minder te besteden heeft, is er minder ruimte om meer voor kwaliteit te betalen. En dreigt de kleinschalige landbouw te verdwijnen.

Net als in de wijnbouw, worden kleine bedrijven opgedoekt omdat er geen opvolger is. Het inkomen is te laag om een gezin van te kunnen onderhouden.
De meeste huizen zijn vakantieverblijf geworden voor de zomermaanden.
Een handjevol veeboeren, met hun koeien en schapen, blijft het hele jaar in de kleine dorpjes.
Een veeboer, kleinschalig met zijn 40 koeien, vertelt dat hij al jaren de enige inwoner is van zijn dorp. De winters zijn koud en guur. Sneeuwval sluit zijn gezin af van de buitenwereld. “Eén keer duurde dat een maand, de enige afleiding die we hadden was de helicopter die ons proviand bracht”.
Want een boer, die blijft bij zijn vee….

Vijf dagen later wacht ons bij de thuiskomst een verrassing: De eerst blauwe druiven zijn zichtbaar!
“Nog veertig dagen, en dan kan er geoogst worden”, wordt er hier gezegd.
Ruim een week later hangen er overal al blauw-paars gekleurde trossen. Misschien kunnen de wijnstokken met de aanhoudende warmte hun achterstand wat inhalen.

Karen Haanstra is wijnbouwer in Fontjoncouse, Corbières in Zuid-West Frankrijk. Onder de naam “Fontaine des Joncs” produceert zij wijnen van o.a. de Syrah en Carignan-druif. De wijnen van Fontaine des Joncs zijn op dit moment alleen in Frankrijk verkrijgbaar, het wachten is op een importeur die de deuren naar de Nederlandse markt voor haar open zet…

Ed
Reageren? Mail naar me.

Je kan ons volgen via mail, facebook, twitter of google+!