Een “lieu-dit” is een gebruikelijke benaming in Frankrijk van een plaats van beperkte grootte, een buurt of wijk, een gehucht of een kleine kern van een paar huizen.

De naam van de “lieu-dit” heeft vaak betrekking op een bepaalde geografische eigenschap of op bepaalde bewoners.

In ons geval betekent “Le Taupreuil” het “Mollendorp”, dit omdat het bij ons wemelt van de mollen. Nu hebben wij een poes die het heerlijk vindt om in die nieuwe molshopen zijn behoefte te doen en de mollen vinden dat niet zo prettig. Dus bij ons valt het wel mee.

Het woord “Lieu dit” betekent letterlijk “gezegde locatie”.

Als je in geschiedenis bent geinteresseerd dan is dat leuk om te weten, maar veel mensen zullen denken “je m’en fous”

Waarschijnlijk kent u het verhaal bij wijn van de talrijke appellations in Frankrijk. Even ter verduidelijking: een appellation kan onder anderen een bepaald wijngebied zijn met een bepaalde naam, maar er zijn ook appellations van de kazen in Frankrijk, Kastanjes en vlees, zoals de Charollais, Limousin…

Terug naar de appellations van de wijngebieden. De wijnen van de appellations hebben betrekking op het productiegebied, aantal aangeplante wijnstokken, minimum alcoholgehalte, maximum opbrengst, verbouwingsmethode, snoeien, wijnbereiding en etiket. Alle wijnen die in aanmerking komen voor de AOC-benoeming (appellation origine controlé) worden onderworpen aan een analyse en een dégustation (het proeven). Het spreekt vanzelf dat alle AOC-wijnen worden geproduceerd binnen een vastgelegd geografisch gebied. Dit is bij de wet vastgelegd

Maar nu komt het: binnen deze appellation is het mogelijk een extra kwaliteits aanduiding te verkrijgen, vanwege de hoge kwaliteit. En dan komt het woord “Lieu dit” weer naar voren en mag dit vermeld worden op het etiket.

In de oenologie (= de kunst om wijn te maken: de studie van de wijn bereiding) wordt bij bepaalde wijnen de lieu-dit van productie eveneens vermeld. “Lieu-dit” betekent in deze context een afgebakend deel van een wijngaard en is synoniem met de (eveneens Franse) term “climat”. De term wordt vooral gebruikt bij de grand cru’s van de Bourgogne en Elzas. In de Bourgogne bestaat de wijngaard Corton bijvoorbeeld uit de lieu-dits Les Pougets, Les Languettes, Le Corton, Les Renardes, Les Grèves, Le Clos du Roi en anderen. In de Elzas is het plaatsen van de lieu-dit op het etiket bij een grand cru verplicht.

De kennis van wijn is een ingewikkelde zaak. Een vinoloog (afgeleid van het Latijnse woord vinum) heeft veel kennis van wijn. Anders dan een wijnliefhebber heeft een vinoloog studie naar wijn gedaan aan de wijnacademie. Afronding levert echter geen officiële titel op.

Daarentegen heeft een oenoloog (afgeleid van het Griekse woord “oinos”) een wijnbouwtechnische wetenschappelijke studie gevolgd aan de faculteit van Bordeaux. Het is dus een universitaire studie.
Gedurende de opleiding wordt onder andere aandacht besteed aan: Wijnbouw en vinificatie
Wijnen van Europa, Wijnen van de wereld, Wetgeving, Wijn en haar prijs, Gezondheid, Marketing, Organoleptisch- en analytisch proeven.

Buiten de oenologie zijn er studies voor Master of Wine, Magister Vini en Sommelier.
Er zijn ook gerenommeerde wijnbouwfaculteiten in het Franse Dijon en Montpellier.

(het etiket zegt dat de wijn uit Aloxe Corton komt en het Lieu dit is Pougets).

Even terug naar de werkelijkheid. Bovenstaande wijnen hebben een prijsklasse die ver boven de € 50,00 ligt, die dus niet voor mij bestemd zijn.

Als je in Nederland een glas wijn bestelt op een terras, (“doe mij maar een wijntje”) dan vraag je naar rode of witte wijn, of soms naar een zoet witte wijn. In Frankrijk daarentegen vraag je eerst naar wat voor wijnen ze hebben en dan maak je een keuze.

Bij witte wijn zal dat vaak gaan om een Aligoté, een Chardonnay of een Saint-Véran (ook een Chardonnay). En zelfs hierbij kan gevraagd worden uit welke streek hij komt. Bij rode wijn een Bordeaux of een Bourgogne of een Côtes du Rhône en (heel) soms een Cabernet Sauvignon of een rosétje.

In een restaurant is dat anders, daar bestel je van de wijnkaart, maar die prijzen hangen af van de “Chicheid” van het restaurant.

Zo zie je maar, van het “Lieu dit” naar de kat (vanwege de mollen), en vervolgens naar de wijn waar iedere Fransman en in dit geval de Nederlander die in Frankrijk woont, mee te maken heeft, want wijn is spannend, wijn intrigeert, wijn is gewoon genieten en erg lekker.

Tastevin. Wijnproefschaaltje. Door de schittering van kaarslicht in het zilveren schaaltje kan de helderheid van wijn beoordeeld worden

Jean van Bommel