De maandelijkse column van Karen Haanstra: wat gebeurt er in de wijngaard gedurende de maand november?
“novembermaand-snoeimaand”
De oogst 2012 rijpt in de vaten en daarmee eindigt een cyclus.
Om plaats te maken voor de volgende cyclus, want in tegenstelling tot een heersende gedachte, is de winter niet één doorlopende vakantie voor een wijnbouwer. Willen we weer een oogst hebben, dan zal er gesnoeid moeten worden.
De wind bepaalt het begin van de snoei. En die was er volop, de bladeren vlogen ons om de oren en het laatste blaadje viel vroeg dit jaar. Het snoeimes kon weer ter hand worden genomen.
Bij ons is de snoei heel simpel verdeeld: “ik doe het voorsnoeiwerk, want dan weet ik zeker dat er niks verkeerd gaat”, is het weinig opbeurende commentaar van mijn Zuid-Franse partner. Want snoeien, dat luistert erg precies. En volgens hem ben ik te gehaast.
Snoeien, dat is meer dan vier maanden lang, zeven uren per dag, in een veld staan, en wijnstok per wijnstok bekijken welke twijgen volgend jaar vrucht mogen dragen, en welke twijgen glad bij de stam dienen te worden weggesnoeid. Laat je ietsje teveel van de twijg achter, en dat kan twee millimeter zijn, dan komt daar toch nog een uitloper. Maar wel eentje, die geen vrucht draagt.
En een wijnstok, dat is taai goed. Een oude wijnstok kan wortels tot op zes meter diepte hebben, en dat is niet voor niets, want soms valt er hier een half jaar lang geen drup regen. Overal zie je dan struiken met dorre bladeren en het weinige gras is geel geblakerd. En wie staat daar frisgroen gekleed te pronken met haar druivenpracht? Juist ja: juffertje wijnstok.
Voor mijn partner is het de mooiste tijd van het jaar. Hij is van hier, een Zuid-Fransman, en voor een Nederlandse is het moeilijk te begrijpen dat hij de winter verkiest boven de warme zomer.
“Het is de tijd dat ik rustig kan werken, geen apparaten die kapot gaan en geen herrie van de tractor”. En monter vertrekt hij elke ochtend om acht uur met de jachthond naar een wijnveld.
Soms eerst met een omweg door de garrigue, in de hoop wat wild tegen te komen. Gelukkig voor mij is dat sporadisch, want daarna is het aan mij om de buit te villen of te plukken, ook zo’n typische plattelandsaangelegenheid die ik me eigen heb moeten maken.
Hij snoeit eerst de Syrah, haar twijgen zijn tussen ijzeren draden geleid tot 1,80 meter hoogte.
Zomers een prachtgezicht, lange hagen, waarbij ter hoogte van de laagste draad de druiventrossen zich warmen in de zon. In de winter een ander aanzicht: rijen ijzerdraad waaraan de ranken zich elke vijftig centimeter stevig hebben vastgegrepen. Op de laagste draad heeft mijn partner de twijgen gesnoeid op vruchtdragende hoogte. En daarboven hangt een gordijn van verankerde twijgen. Lastig en weinig vooruitgang boekend werk voor een ongeduldig mens zoals ik.
Een twijg vastpakken, een ruk geven, losknippen waar die zich heeft vastgezet, weer een ruk, een knip om een meter van de twijg in het midden van de rij te leggen, weer een ruk, een knip, en zo ga ik langzaam voort. De twijgen groeien in één jaar soms meer dan drie meter er zijn er zes tot zeven per wijnstok! Op één hectare worden minimaal 4000 stokken gepland, ziedaar een zee van werk voor me liggen!
Ter afleiding werkte ik in enkele oude velden Carignan. Hier dus geen draden en akelig vastzittende twijgen. Je pakt een twijg, een knip, een twijg, een knip, en je hebt zomaar een bos twijgen in de hand: geweldig werk voor haastige mensen.
De afgeknipte twijgen worden netjes in het midden van de rijen gelegd. Daarna worden de stokken gesnoeid in in “gobelet”-vorm. Om een idee te krijgen: pak een kom met twee handen vast, de vingers goed gespreid om de kom. De vorm die u dan heeft, is de snoeivorm van de wijnstok.
Over een paar weken tuft mijn partner op de tractor door die rijen, met daarachter een apparaat om de twijgen te versnipperen. De spaanders composteren en worden weer voedsel voor de aanmaak van nieuwe twijgen en zetten zo de nieuwe de cyclus in van geboren worden en sterven….
Karen Haanstra is wijnbouwer in Fontjoncouse, Corbières in Zuid-West Frankrijk. Onder de naam “Fontaine des Joncs” produceert zij wijnen van de Syrah en Carignan-druif. De wijnen van Karen zijn momenteel verkrijgbaar bij dewijnplaats.nl.
Karen is zoekende naar een importeur voor haar wijnen op de Nederlandse markt. Dus beste importeurs, als u interesse heeft, neem even contact met ons op.
Je kan ons ook volgen op Facebook, Twitter of Google+ en je hoeft niets te missen!