Wetenswaardigheden over de Sangiovese, een blauwe Italiaanse druif die velen van ons wel kennen.
Sangiovese is de blauwe druif die veel voorkomt in de Italiaanse regio’s Toscane, Emilia-Romagna, Marche, Umbria en Abruzzo. Ook in andere Italiaanse regio’s wordt de druif verbouwd, maar Toscane is echt het hoofdgebied. Daar is de druif bekend/beroemd van wijnen zoals Chianti, Brunello di Montalcino en Vino Nobile di Montepulciano. Lange tijd is de herkomst van de druif onzeker geweest. DNA-onderzoek heeft echter uitgewezen dat Sangiovese ontstaan is uit een kruising van de Toscaanse Ciligiolo en de Calabrese di Montenuove, een ras uit de Zuid-Italiaanse regio Calabrië. Ook over de herkomst van de naam bestaat wat onzekerheid. De algemene opvatting is dat de naam Sangiovese is afgeleid van “sanguis Jovis” ofwel “bloed van Jupiter”. Ook buiten Italië wordt de druif (met wisselend succes) verbouwd, bijvoorbeeld in Argentinië, Californië en op het Franse eiland Corsica.
Sangiovese is een druif met een dunne schil, waardoor de druif gevoelig is voor schimmelvorming. Het is een laatrijpe druif. Over het algemeen is de kleurintensiteit van de wijnen gemiddeld tot redelijk diep. Sangiovese wordt veel gebruikt in blends, bijvoorbeeld met de Canaiolo Nero, Montepulciano of Sagrantino druif.
Sangiovese: een groot aantal klonen en daardoor wat moeilijk te typeren
Er bestaan een groot aantal klonen van deze druif die uiteenlopende eigenschappen hebben. Doordat er vele klonen bestaan zijn er ook veel wijntypen te onderscheiden die gemaakt zijn van de Sangiovese. Dat maakt het lastig om één bepaalde typering te geven aan wijnen van de Sangiovese. Ik doe toch een poging. Een algemeen kenmerk wat je bij veel wijnen van de Sangiovese tegenkomt zijn frisse zuren met veel rood bessenfruit en stevige tannines. Door flesrijping geeft de wijn vaak veel tertiaire aroma’s bloot, zoals bosgrond, paddenstoelen en truffels. Het is een druif die wijnen voortbrengt in vele gedaanten/soorten, want naast verschillende droge rode wijnen worden er ook stille zoete wijnen van gemaakt, zoals de Vin Santo.
De Sangiovese kan onder goede omstandigheden en met de juiste behandeling wijnen van grote klasse en complexiteit opleveren. Denk maar eens aan een goed geproduceerde Brunello di Montalcino, een wijn van wereldklasse.
De meest bekende synoniemen
Er zijn een groot aantal synoniemen bekend van de Sangiovese. Ik noem de meest voorkomende met tussen haakjes het productiegebied. Morellino (Maremma/Toscaanse kust), Prugnolo Gentile (Vino Nobile di Montepulciano), Sangiovese Grosso (Brunello di Montalcino) en de Nielluccio (Corsica).