Column – Karen Haanstra – oktober, persmaand

Fontaine des Joncs
Het is onrustig in het kleine dorpje Fontjoncouse en niet alleen door het verwerken van de oogst.

In de maand september kregen we de oogst mooi gaaf binnen. De vergisting verliep volgens het boekje. En zo kunnen we begin oktober al met het persen beginnen.
Tonnen marc die uit de tank in een pomp moeten worden geschept, die de kleffe pulp in de grote wijnpers laat vallen. Na het persen wordt de wijn naar een klein vat gepompt. Perswijn wordt apart gehouden van de vergiste wijn. In perswijn kan restsuiker zitten, afkomstig uit de nog hele druiven die pas bij het persen openbarsten. En die hele druiven zijn vaak nog niet uitgegist. Volgens de analyse door het laboratorium is er nog 0.8 gram restsuiker in de perswijn. Het is warm weer (warmte bevordert de gisting) dus de perswijn hervat vrolijk een paar dagen lang het vergisten.

In de wijnpers blijven de bijna droge velletjes en pitten achter. En die moeten weer op de kar geschept worden en naar de distillerie worden gereden. Om er de laatste alcohol uit te halen.
Dus weer tonnen -ditmaal vrijwel droge- marc overscheppen.
Daarna moet de lege tank grondig met water worden schoongespoten.
En zo ontstaat er tank na tank, al scheppend, de nieuwe wijn.
Fontaine des Joncs

Door het warme weer hoeven we ook niet lang te wachten op de malolactische gisting, die komt gelijk na het persen spontaan op gang. Eén tank aarzelt wat. Door er een paar hectoliter gistende wijn bij te doen, horen we in die tank een dag later al een licht geborrel, een teken dat ook daar het proces op gang is gekomen. Eind oktober hebben we de wijn al klaar. Ze moet deze winter haar evenwicht vinden, en begin volgend jaar gaan we bekijken welke assemblages mogelijk zijn.

Fontaine des Joncs

Natuurlijk wip je geregeld bij collega’s aan, om te horen hoe het bij hen verloopt.
En wat dat aangaat, is 2017 een raar jaar. Eén collega uit het dorp gaf -breed grijnzend- begin dit jaar aan, dat dit zijn laatste oogst zou worden, hij gaat met pensioen. Hij heeft geen opvolgers. Zijn velden liggen rond twee dorpen en het is hem gelukt ze te verkopen aan collega’s.
Een paar maanden later kondigde een andere dorpsgenoot aan, dat zijn domaine te koop stond en hij er binnen twee maanden een koper voor had: “Ik maak deze oogst niet meer mee”. Het was wat “op de haren en snaren zetten” vanwege allerlei administratieve rompslomp, maar eind augustus vertrokken hij en zijn vrouw richting Spanje. De nieuwe eigenaar stond een week later al in zijn pas aangekochte velden de eerste druiven te oogsten voor een rosé-wijn. Van hem hoorden we, dat een andere familie uit ons dorp (van maar 70 inwoners) hun velden ook hadden verkocht. Drie wijnbouwers die ermee ophouden in hetzelfde dorp in hetzelfde jaar, allen omdat ze teveel slijtageklachten hebben.

’t Is een mooi beroep, werken met de natuur. Maar het is lichamelijk erg zwaar, wanneer je handmatig werkt. Bij ons kun je weinig mechaniseren, omdat het kleine velden betreft en vaak tegen hellingen gelegen. Wil mechaniseren financieel haalbaar zijn, dan moet je grote platte kavels hebben, waar je met weinig draaien veel rijen kunt doen in weinig tijd. En dat is rond Fontjoncouse dus onmogelijk.
Mijn partner heeft ook meer en meer moeite met het werk. De wijn bracht jarenlang te weinig op om van te bestaan, dus dan doe je meer en meer werk zelf omdat je geen arbeidsloon kunt betalen.
Dat heeft zijn tol geëist. We oriënteren ons over de mogelijkheden. Het doet zeer, afstand te moeten doen van velden van 115 jaar oud, waar de overgrootouders in hebben gewerkt….

Karen Haanstra is wijnbouwer in Fontjoncouse, in de regio Corbières in Zuid-Frankrijk. Daarnaast verhuurt zij op haar wijndomein een tweetal vakantiewoningen.
Onder de naam “Fontaine des Joncs” produceert zij wijnen van o.a. de Syrah, Carignan en de Chardonnay-druif. De wijnen van Fontaine des Joncs zijn in beginsel alleen in Frankrijk verkrijgbaar, echter op de site van Fontaine des Joncs kunt u HIER informeren naar de verkrijgbaarheid van de wijnen in Nederland en naar de beschikbaarheid van de vakantiewoningen.