Vanuit de Corbières bericht Karen ons in haar maandelijkse column over de activiteiten in het wijnbedrijf Fontaine des Joncs.

Maand: januari 2013
Eind deze maand eindigde het voorsnoeien. Maar niets op je lauweren rusten, in februari start de volgende klus: het opbinden van de Syrah.
De maandelijkse analyses van de wijn zijn stabiel, we kunnen met de assemblage beginnen, dat is een mooi woord voor mengen. En wijn mengen, dat betekent dus ook veel proeven.

Daags te voren wordt van elk vat een fles gevuld, en die staan een nacht in de huiskamer om op de goede temperatuur te komen: van tien graden in de schuur naar de achttien graden voor het proeven.
Voorzien van mijn flessen installeer ik me met de unoloog in zijn werkkamer: een groot werkblad, aan twee kanten voorzien van een wasbak, waar de glazen elke keer na het proeven worden omgespoeld, en die tevens fungeert als spuugbak.


Het is jammer wijn uit te spugen, maar gezien het aantal slokken die genomen wordt en het feit dat ik nadien met de auto weer heelhuids thuis moet zien te komen, is het de enige remedie. Dus daar gaan we dan: eerst per fles de wijn proeven, om een indruk te krijgen wie het beste bij wie past.

Het jaar 2012 was moeilijk door het onevenwichtige weer. De wijn is er wel goed uitgekomen, maar per vat zijn er minder typerende verschillen dan andere jaren. Dus dit jaar zullen de verschillende assemblages meer op elkaar gaan lijken. Volgens de unoloog zit het bij ons wel goed, de Syrah komt goed uit de verf en de Carignan heeft voldoende structuur en karakter.
Er zijn wijnhuizen die met problemen zitten, doordat ondanks de assemblages de wijnen teveel een “doorsnee” smaak hebben.

Binnenkort deel 2, hoe komen we tot de beste assemblage?
Karen Haanstra is wijnbouwer in Fontjoncouse, Corbières in Zuid-West Frankrijk. Onder de naam “Fontaine des Joncs” produceert zij wijnen van o.a. de Syrah en Carignan-druif. De wijnen van Karen zijn exclusief verkrijgbaar bij dewijnplaats.nl.
Karen is zoekende naar een importeur voor haar wijnen op de Nederlandse markt. Dus beste importeurs, als u interesse heeft, neem even contact met ons op.

Ed
Reageren? Mail naar me.

Je kan ons ook volgen op Facebook, Twitter of Google+ en je hoeft niets te missen!

Vandaag het tweede deel van de column van Karen Haanstra. Wat doen die wilde zwijnen in de wijngaard?

Verontrustend is de grote hoeveelheid omgewoelde aarde in en rond de velden, het werk van wilde zwijnen. Onze velden liggen in een uitgestrekt ongerept natuurgebied, omringt door garrigue. Het wild zwijn gedijt daar zo goed, dat het zichzelf tot schadelijk wild heeft veroordeeld.
Dat ze de grond omwoelen op zoek naar iets eetbaars, is niet erg.
Maar wel dat ze zich zomers in steeds grotere getale tegoed komen doen aan onze druiven.
Zes jaar geleden werd de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen, bereikt.
In dit geval, omdat er geen druppel in de emmer kwam: een veld Cinsault (dat is een ras dat van die grote sappige druiven geeft, heel geschikt voor een rosé-wijn) was in de vier dagen dat we elders oogsten, zo volledig leeg gegeten dat er geen onbeschadigde tros te vinden was.
Een zwijn hapt in een tros, vult zijn bek met wat hij losrukt en laat de op de grond gevallen druiven onaangeroerd, om richting volgende tros te gaan. Een soort op hol geslagen oogstmachine.

Sindsdien besteden we elk jaar een aantal weken aan het afrasteren van de velden. Aan materiaal en tijd een fikse investering. Het begint met het verwijderen van een baan garrigue rondom het veld.
Garrigue, dat is hardnekkig met veel stekels. Eerst met een soort machete (kapmes) die men ook gebruikt in de jungle (bijvoorbeeld mensen die de ongetemde wildernis ingaan, en dan op de knieën met een zaag en snoeimes de restanten met de grond gelijk maken).

Dan is het wachten op een regenperiode: de grond is bij droogte zo hard als beton en zit vol met keien en heeft geen menselijk ingrijpen gekend. Na voldoende voorgeweekt te zijn, is het de eer aan mijn partner om elke vijf meter een ijzeren piketpaal in de bodem te slaan. Daarna drie ijzeren spandraden rijgen door gaten in die palen: één raakt de grond, één in het midden en één op 1 meter hoogte (minder spandraden kan niet, er zijn zwijnen die er overheen of onderdoor weten te komen). Vervolgens wordt het gaas met een stukje ijzerdraad op de spandraden vastgezet, dat moet elke twintig centimeter, wil het een zwijn tegenhouden. Velden die nog niet afgerasterd zijn, worden vanaf de zomer omringd door schrikdraad.
Zwijnen eten alles, dus ook de nog onrijpe druiven.
Het afrasteren is lonend gebleken, we delen elk jaar minder van onze oogst met de zwijnen.

Karen Haanstra is wijnbouwer in Fontjoncouse, Corbières in Zuid-West Frankrijk. Onder de naam “Fontaine des Joncs” produceert zij wijnen van o.a. de Syrah en Carignan-druif. De wijnen van Karen zijn exclusief verkrijgbaar bij dewijnplaats.nl.
Karen is zoekende naar een importeur voor haar wijnen op de Nederlandse markt. Dus beste importeurs, als u interesse heeft, neem even contact met ons op.

Ed
Reageren? Mail naar me.

Je kan ons ook volgen op Facebook, Twitter of Google+ en je hoeft niets te missen!

De maandelijkse column van Karen en haar wijnbedrijf “Fontaine des Joncs”. Wat gebeurt er in de maand december?

Fontjoncouse december 2012,

Het ritme zit er zo goed in dat er persoonlijke records worden gebroken: ik knabbel gemiddeld tien procent van mijn beste “voorsnoei-tijden” af. Wat ik natuurlijk trots meld aan mijn wederhelft. Die ziet daar niet de vrolijke kant van in: de uitbundige oogst van 2011 heeft wat teveel van de krachten van de wijnstokken gevraagd en de vorst in het voorjaar 2012 heeft delen van de stokken bevroren en nieuwe uitlopers gedood.
Met als resultaat minder en dunnere twijgen dan in andere jaren om voor te snoeien.

De vorst heeft meer sporen nagelaten. Stokken die bevroren zijn geweest steken hun dode hout als krachteloze armen omhoog. Mijn partner breekt dus ook records wat betreft de (extra) tijd die hij in een veld doorbrengt om het dode hout met een handzaag te verwijderen en het in model brengen van de restanten van een wijnstok.

De oude Carignan heeft flink geleden. Meer dan een eeuw doorstond ze de capriolen van de natuur, om in 2012, omringd door haar afgezaagde armen, bij te komen van die amputaties.
En wanneer zoonlief zich op een zonnige zaterdagmiddag voor de tv ligt te vervelen, heeft vader een oplossing: “iedereen in de werkkleren”, ik ook -al verveelde ik me niet- en de hele familie wordt inclusief een kruiwagen in de oude Peugeot-bestel geladen, richting Carignan.
En daar begint het samenbrengen van al dat dode hout en het kruien naar de bestelwagen.
Thuis aangekomen, alles uitladen, bijzagen en stapelen.
En daarmee is de Carignan ons een laatste keer van dienst: ze gaat deze maand ons huis verwarmen!

Karen Haanstra is wijnbouwer in Fontjoncouse, Corbières in Zuid-West Frankrijk. Onder de naam “Fontaine des Joncs” produceert zij wijnen van o.a. de Syrah en Carignan-druif. De wijnen van Karen zijn exclusief verkrijgbaar bij dewijnplaats.nl.
Karen is zoekende naar een importeur voor haar wijnen op de Nederlandse markt. Dus beste importeurs, als u interesse heeft, neem even contact met ons op.

Volgende week deel 2 van deze decembercolumn!

Ed
Reageren? Mail naar me.

Je kan ons ook volgen op Facebook, Twitter of Google+ en je hoeft niets te missen!

De maandelijkse column van Karen Haanstra: wat gebeurt er in de wijngaard gedurende de maand november?

“novembermaand-snoeimaand”

De oogst 2012 rijpt in de vaten en daarmee eindigt een cyclus.
Om plaats te maken voor de volgende cyclus, want in tegenstelling tot een heersende gedachte, is de winter niet één doorlopende vakantie voor een wijnbouwer. Willen we weer een oogst hebben, dan zal er gesnoeid moeten worden.
De wind bepaalt het begin van de snoei. En die was er volop, de bladeren vlogen ons om de oren en het laatste blaadje viel vroeg dit jaar. Het snoeimes kon weer ter hand worden genomen.
Bij ons is de snoei heel simpel verdeeld: “ik doe het voorsnoeiwerk, want dan weet ik zeker dat er niks verkeerd gaat”, is het weinig opbeurende commentaar van mijn Zuid-Franse partner. Want snoeien, dat luistert erg precies. En volgens hem ben ik te gehaast.

Snoeien, dat is meer dan vier maanden lang, zeven uren per dag, in een veld staan, en wijnstok per wijnstok bekijken welke twijgen volgend jaar vrucht mogen dragen, en welke twijgen glad bij de stam dienen te worden weggesnoeid. Laat je ietsje teveel van de twijg achter, en dat kan twee millimeter zijn, dan komt daar toch nog een uitloper. Maar wel eentje, die geen vrucht draagt.
En een wijnstok, dat is taai goed. Een oude wijnstok kan wortels tot op zes meter diepte hebben, en dat is niet voor niets, want soms valt er hier een half jaar lang geen drup regen. Overal zie je dan struiken met dorre bladeren en het weinige gras is geel geblakerd. En wie staat daar frisgroen gekleed te pronken met haar druivenpracht? Juist ja: juffertje wijnstok.

Voor mijn partner is het de mooiste tijd van het jaar. Hij is van hier, een Zuid-Fransman, en voor een Nederlandse is het moeilijk te begrijpen dat hij de winter verkiest boven de warme zomer.
“Het is de tijd dat ik rustig kan werken, geen apparaten die kapot gaan en geen herrie van de tractor”. En monter vertrekt hij elke ochtend om acht uur met de jachthond naar een wijnveld.
Soms eerst met een omweg door de garrigue, in de hoop wat wild tegen te komen. Gelukkig voor mij is dat sporadisch, want daarna is het aan mij om de buit te villen of te plukken, ook zo’n typische plattelandsaangelegenheid die ik me eigen heb moeten maken.

Hij snoeit eerst de Syrah, haar twijgen zijn tussen ijzeren draden geleid tot 1,80 meter hoogte.
Zomers een prachtgezicht, lange hagen, waarbij ter hoogte van de laagste draad de druiventrossen zich warmen in de zon. In de winter een ander aanzicht: rijen ijzerdraad waaraan de ranken zich elke vijftig centimeter stevig hebben vastgegrepen. Op de laagste draad heeft mijn partner de twijgen gesnoeid op vruchtdragende hoogte. En daarboven hangt een gordijn van verankerde twijgen. Lastig en weinig vooruitgang boekend werk voor een ongeduldig mens zoals ik.

Een twijg vastpakken, een ruk geven, losknippen waar die zich heeft vastgezet, weer een ruk, een knip om een meter van de twijg in het midden van de rij te leggen, weer een ruk, een knip, en zo ga ik langzaam voort. De twijgen groeien in één jaar soms meer dan drie meter er zijn er zes tot zeven per wijnstok! Op één hectare worden minimaal 4000 stokken gepland, ziedaar een zee van werk voor me liggen!

Ter afleiding werkte ik in enkele oude velden Carignan. Hier dus geen draden en akelig vastzittende twijgen. Je pakt een twijg, een knip, een twijg, een knip, en je hebt zomaar een bos twijgen in de hand: geweldig werk voor haastige mensen.
De afgeknipte twijgen worden netjes in het midden van de rijen gelegd. Daarna worden de stokken gesnoeid in in “gobelet”-vorm. Om een idee te krijgen: pak een kom met twee handen vast, de vingers goed gespreid om de kom. De vorm die u dan heeft, is de snoeivorm van de wijnstok.

Over een paar weken tuft mijn partner op de tractor door die rijen, met daarachter een apparaat om de twijgen te versnipperen. De spaanders composteren en worden weer voedsel voor de aanmaak van nieuwe twijgen en zetten zo de nieuwe de cyclus in van geboren worden en sterven….

Karen Haanstra is wijnbouwer in Fontjoncouse, Corbières in Zuid-West Frankrijk. Onder de naam “Fontaine des Joncs” produceert zij wijnen van de Syrah en Carignan-druif. De wijnen van Karen zijn momenteel verkrijgbaar bij dewijnplaats.nl.
Karen is zoekende naar een importeur voor haar wijnen op de Nederlandse markt. Dus beste importeurs, als u interesse heeft, neem even contact met ons op.

Ed
Reageren? Mail naar me.

Je kan ons ook volgen op Facebook, Twitter of Google+ en je hoeft niets te missen!

In deze maandelijkse column bericht Karen van Fontaine des Joncs ons over het reilen en zeilen van een wijnbouwer.

“oktobermaand-wijnmaand”

Vergeten is de laatste dag van de oogst, toen ik mismoedig het wijnveld van een collega verliet.
Die dag werd er bijna niets geoogst vanwege schimmelvorming in de trossen. De oogst is binnen en het druivensap gaat veranderen in wijn.
Vanaf de eerste dag dat het sap in het vat zit, wachten we op het magische moment, dat begint met een licht getinkel, als van een bruistablet in een glas water. Twee dagen later is het net alsof je een pan soep op hoog vuur hebt staan; het druivensap borrelt er lustig op los. De schuur en de straat vult zich met de geur van de nieuwe wijn. Het borrelen verandert de dagen erna weer in licht bruisen en net als bij een pan soep die op laag vuur staat te trekken, komen zo alle geur- en smaakstoffen vrij. En wij, de wijnbouwers, net als koks, ondertussen maar proeven en ruiken.

De collega van de misoogst verschijnt glunderend met een rood omrande mond bij de schuurdeur: “volgens de vinoloog kon het wel eens één van mijn beste jaren gaan worden”. Ik weet niet of het de reeds aanwezige alcohol is, of de kwaliteit, die hem de magere oogst doet vergeten.

Moedertje natuur is onvoorspelbaar, het is elk jaar een verrassing welke smaak- en geurelementen de boventoon gaan krijgen. Werken met de natuur heeft me doen begrijpen dat niet alles in het leven beheersbaar of maakbaar is.
Er is ook de technische kant: de vinoloog die elke drie dagen monsters van alle vaten ophaalt voor een analyse in het laboratorium, om de chemische ontwikkeling van de wijn te kunnen volgen.
En dan zijn verlossende woorden “de wijn is droog”. Dat wil zeggen, dat er een vat is waarbij alle natuurlijk in de druif aanwezige suikers vergist zijn tot alcohol.

Dan beginnen de dagen dat ik, uitgerust in een waterpak alsof er Nederlandse hoosbuien worden verwacht, in de schuur werk. De hele dag ben ik in de weer met wijn en water.
Wijn overpompen naar een andere -eerst schoongemaakte- tank, de overblijvende marc (dat zijn de schillen en pitten) in de pers pompen. Na het persen die perswijn weer in een tank pompen en de bijna droge marc weer overscheppen in een aan de tractor gekoppelde laadbak.
Mijn partner vertrekt daarmee richting distillerie, een rit van een uur, vaak lange wachttijden, dus hem zie ik de rest van de middag niet terug. In de distillerie wordt de marc geweekt in waterbassins, om er de laatste alcohol uit te kunnen distilleren. En zo kan ik in mijn eentje de schuur, de tank, alle apparatuur en slangen schoonmaken, zodat alles weer klaar is wanneer een volgend vat “droog” komt te staan.

De wijn gedraagt zich na de persing voorbeeldig; spontaan is de tweede gisting op gang gekomen. Bij deze malolactische gisting worden zuren omgezet, de zuurgraad gaat naar beneden en de houdbaarheid verbetert.
Deze week kan het waterpak weer geregeld aan, want na deze “malo” moet de wijn gescheiden worden van de “lie” (een dik residu dat zich onderin de tank heeft gevormd).
Dus weer schoonmaken, wijn overhevelen, schoonmaken en ritten naar de distillerie.
Maar dan… dan hebben we eindelijk wijn en kunnen we haar met rust laten, zodat ze haar geur en smaak ongestoord verder kan ontwikkelen.

Karen Haanstra is wijnbouwer in Fontjoncouse, Corbières in Zuid-West Frankrijk. Onder de naam “Fontaine des Joncs” produceert zij wijnen van de Syrah en Carignan-druif. Karen is op dit moment zoekende naar een importeur voor haar wijnen op de Nederlandse markt. Dus beste importeurs, als u interesse heeft, neem even contact met ons op.

Ed
Reageren? Mail naar me.

Je kan ons ook volgen op Facebook, Twitter of Google+ en je hoeft niets te missen!